De RI&E als basis voor het arbobeleid

Risico-inventarisatie & -evaluatie volgens het drietrapssysteem inventariseren en evalueren, Plan van Aanpak en oplossingen uit de arbocatalogus, kan de basis zijn voor een goed arbobeleid.

Ondernemingen lopen dagelijks risico’s, uw onderneming ook. Alleen wanneer goed in beeld is gebracht wat de risico’s zijn en welke impact deze kunnen hebben op de bedrijfsvoering, kan beslist worden op welke manier wordt omgegaan met die risico’s.

Ondernemingen vormen een complex geheel van risicofactoren en één van de belangrijkste risico’s betreft veilige en gezonde arbeid. Een juiste risico analyse geeft een helder beeld met betrekking tot welke risico’s er zijn, welke risicosoort het betreft, wat de directe schade kan zijn, wat de gevolgschade kan zijn en welke kans er is dat het risico zich ook daadwerkelijk voordoet.

Een overzicht van inhoudelijke onderwerpen met betrekking tot het arbobeleid, vindt u hier

Risico-inventarisatie & -evaluatie
De risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E) is sinds 1 januari 1994 verplicht voor alle werkgevers  met personeel. (Zie voor algemene informatie hierover het artikel De risico-inventarisatie & - evaluatie)

In een correct uitgevoerde RI&E worden alle gevaren van de arbeidsorganisatie geïnventariseerd en beoordeeld. Gekeken wordt of deze ook werkelijk een risico opleveren en wat de omvang daarvan is. Een systematische manier van werken is hierbij noodzakelijk, het liefst aan de hand van een gestandaardiseerde RI&E-methode, die passend is bij de aard van het bedrijf en de omstandigheden van productie- of dienstenproces. Het gezonde verstand moet hierbij uiteraard vooropstaan, het doel is om kritisch naar het werk te kijken waardoor er juiste concrete maatregelen kunnen worden genomen die tot zichtbare verbeteringen leiden. Op dit moment zijn er ongeveer 180 branche-specifieke RI&E-instrumenten ontwikkeld en beschikbaar gesteld, deze instrumenten zijn vooral digitaal beschikbaar. Hiervan zijn er nu ongeveer 120 erkend als aanbevolen RI&E-instrument door de sociale partners uit branches.

Veilig en gezond werken
Veilig en gezond werken manifesteert zich in een groot aantal bedrijfsgebonden activiteiten en vragen om een praktische vertaling van de RI&E in een Plan van Aanpak. De organisatie treft daartoe maatregelen om onderstaande activiteiten, conform de Europese kaderrichtlijnen die voor Nederlandse organisaties is vastgelegd in de Arbowet, in uitvoering te brengen. Het betreft:

  • Overleg en informatieverplichtingen
  • Arbeidsgezondheidskundig onderzoek
  • Certificatie van de arbodienstverlener
  • Gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen
  • Veiligheids- en gezondheidssignalering
  • Verbodsbepalingen
  • Voorlichting en onderricht
  • Melding of kennisgeving aan Inspectie SZW

Meer over het arbobeleid kunt u hier lezen.  

Het Plan van Aanpak
Om veilig en gezond werken te bevorderen en te streven naar optimalisatie, moet het arbobeleid gericht zijn op het voortdurend verbeteren van de arbeidsomstandigheden in de organisatie. Het Plan van Aanpak vormt in feite het arbobeleid en zorgt ervoor dat alle verbeteringen op een juiste wijze, op de juiste tijd en door de aangewezen verantwoordelijke(n) worden uitgevoerd.  De voortgang wordt jaarlijks met de medezeggenschapsorganen besproken en daarbij komen de genomen maatregelen naar aanleiding van de geconstateerde risico’s aan de orde. Ook bespreken zij de manieren waarop de maatregelen worden uitgevoerd, welke middelen hiertoe ter beschikking kunnen worden gesteld, wie verantwoordelijk is voor de uitvoering, de einddatum waarop de maatregelen gerealiseerd moeten zijn, de manier waarop en op welk tijdstip gerapporteerd en geëvalueerd wordt over de voortgang.

De Arbocatalogi
Arbocatalogi bieden tal van verbetermogelijkheden en zijn voor vrijwel iedere branche ontwikkeld. De oplossingsrichtingen, de methoden en de aard en diepgang zijn zeer gevarieerd. Zo heeft de bouwsector veelvuldig gebruik gemaakt van bestaande Taak Risico Analyses en in de metaalsector worden de verbeterplannen ondersteund door verbetercoaches die de bedrijven rechtstreeks adviseren.

Conclusie
Het uitvoeren van een RI&E is niet alleen een wettelijke verplichting, maar vooral ook een systematische manier van werken waarbij de risico’s binnen organisaties echt gekend worden en daardoor de juiste en doeltreffende oplossingen en verbeteringen kunnen worden doorgevoerd. Risico Inventarisatie & Evaluatie volgens het drietrapssysteem inventariseren en evalueren, Plan van Aanpak en oplossingen uit de arbocatalogus, kan de basis zijn voor een goed arbobeleid. De bewustwording van de gevaren die leiden tot minder risico’s op het gebied van veiligheid en gezondheid, veranderen het gedrag van werkgevers en werknemers. Dit veranderende  gedrag leidt er veelal toe dat ongevallen verminderen, verzuimpercentages verlagen en het rendement op arbeid verbetert. Voeg daar ook nog de transparantie toe die kenmerkend is bij het uitvoeren van een RI&E, dan verbetert ook de werksfeer en de omgang met elkaar. Kortom: iedere vier jaar opnieuw de organisatie tegen het licht van veiligheid en gezondheid op de werkplek houden, behoed voor onverwachte negatieve gevolgen van arbeidsrisico’s. Voorwaarde is dat op basis van het Plan van Aanpak de voortgang geborgd wordt als geïntegreerd onderdeel binnen het organisatie- of bedrijfsbeleid. 

Arbobeleid