Zichtbaarheidskleding, een zaak van levensbelang

Jaarlijks gebeuren er ernstige ongevallen met wegwerkers en mensen die beroepshalve bij verkeerssituaties betrokken zijn, waarbij fatale gevolgen niet uitgesloten zijn. Door de toenemende verkeersintensiteit en de beperkte mogelijkheden om werkplek en verkeer fysiek van elkaar te scheiden, neemt in de dagelijkse praktijk het risico alleen maar toe. Naast blijvende alertheid is het dragen van de juiste zichtbaarheidskleding van levensbelang.

Zichtbaarheidskleding geeft bescherming onder omstandigheden waarbij de contrasten van het eigen lichaam tegen de achtergrond onvoldoende is. Het gevaar bestaat hierbij dat de persoon door de weggebruiker onvoldoende of te laat gezien wordt, waardoor een aanrijding kan ontstaan. Door gebruik van zichtbaarheidskleding wordt in combinatie met andere beschermende maatregelen zoals afbakening, markering en het plaatsen van waarschuwingsborden, het risico op aanrijdgevaar verminderd.


Normen
Zichtbaarheidskleding dient minimaal te voldoen aan de Europese Norm NEN-EN 471 (High-visibility Warning Clothing). In deze norm staat onder meer beschreven aan welke eisen zichtbaarheidskleding, ook wel “veiligheidskleding” genoemd moet voldoen. Bepalingen daarbij zijn kleurstelling, kleurechtheid, krimp, markering en gebruiksaanwijzing. Daarnaast worden er vanuit de norm drie risicoklassen onderscheiden namelijk klasse 1, 2 en 3 waarbij klasse 1 het laagste niveau van zichtbaarheid aangeeft.


Aanvullende eisen Rijkswaterstaat
De NEN-EN 471, zoals hier boven omschreven is echter een minimale norm voor zichtbaarheidskleding. Zo is Rijkswaterstaat van mening dat deze norm te kort schiet als het gaat om de zichtbaarheid en daarmee veiligheid van wegwerkers op en langs autosnelwegen, niet-autosnelwegen en wegen binnen en buiten de bebouwde kom. In deze situaties wordt uitsluitend zichtbaarheidskleding (veiligheidskleding) conform klassen II en III toegelaten. Het gaat hierbij om de vesten (klasse II) en jassen, overalls en pakken (klasse III). Daarbij heeft Rijkswaterstaat ten aanzien van de uniformiteit, kwaliteit en verschijningsvorm van de veiligheidskleding voor wegwerkzaamheden een aantal aanvullende eisen en specificaties opgesteld die zijn omschreven in de “Richtlijnen en specificaties voor veiligheidskleding bij wegwerkzaamheden” en “Maatregelen bij werk in uitvoering op niet-autosnelwegen en wegen binnen de bebouwde kom”.


Toepassingen van risico klassen bij zichtbaarheidskleding

Situatie

Verlichting

Risico klasse

Autosnelwegen en autosnelwegen afgebakend en snelheidsbeperking tot 70 km/uur

Daglicht, schemer of nacht

2

Autosnelwegen en autosnelwegen niet afgebakend en / of geen snelheidsbeperking.

Daglicht, schemer of nacht

3

Binnenwegen, buiten de bebouwde kom.

Schemer, nacht of beperkt zicht

3

Binnenwegen, buiten de bebouwde kom.

Daglicht en normaal zicht.

Aan de bosrand.

2

3

Binnenwegen, binnen de bebouwde kom.

Daglicht en normaal zicht.

2 (1)*

Vliegvelden

Onder alle omstandigheden.

2

Open water

Onder alle omstandigheden.

3

Landwegen, onverhard

Onder alle omstandigheden.

2

(*) uitsluitend volgens NEN-EN 471, alleen klasse II en III toegestaan door  Rijkswaterstaat.


Kiezen voor veiligheidskleding
De keuze van zichtbaarheidskleding wordt bepaald aan de hand van de risicoinventarisatie en –evaluatie. Ook spelen factoren als uitvoerende  werkzaamheden, klimaatomstandigheden en overige omgevingsfactoren die van invloed kunnen zijn op de zichtbaarheid langs de weg een rol. Bij de beoordeling dient ook de combinatie met andere type kleding te worden meegenomen zoals slechtweerkleding, helm, gehoorbescherming en veiligheidsschoeisel.


Veiligheid of functionaliteit?
Het is belangrijk onderscheid te maken tussen veiligheidsvoorziening en functionaliteit van de kleding. Een veiligheidsvest moet bijvoorbeeld niet gezien worden als zijnde een kledingstuk, maar als een hulpmiddel om de persoonlijke veiligheid te vergroten. Het veiligheidsvest wordt namelijk over de gewone kleding aangetrokken om daarmee beter zichtbaar te zijn voor de omgeving. Veiligheidsjassen, -pakken en broeken zijn een combinatie van functionaliteit en veiligheid. Hierbij is de veiligheidsfunctie gecombineerd met andere beschermende eigenschappen zoals tegen koud en guur weer.


Geen bescherming tegen ongelukken
Zichtbaarheidskleding vormt, ook als deze voldoet aan alle eisen van zichtbaarheid en herkenbaarheid, geen enkele bescherming tegen ongelukken als gevolg van fouten die worden veroorzaakt door het werken. Daarom dienen werknemers zich steeds bewust te blijven van de soms zeer gevaarlijke werkzaamheden langs de weg en attent te zijn op het sluimende gevaar van het steeds drukker wordende verkeer.


Spoor
Voor werkzaamheden langs het spoor dient in plaats van het gebruikelijke oranje een geel verkeersvest te worden gedragen.


Richtlijnen omtrent zichtbaarheidskleding zijn te verkrijgen bij CROW, Postbus 37, 6710 BA Ede, telefoon 0318-620410, fax 0318-621112, email: crow@crow.nl, Website: www.crow.nl

Arbeidsmiddelen