Onderzoeksraad: bouw blijft veiligheidsrisico's onderschatten
De bouwsector heeft nog altijd te weinig aandacht voor veiligheid. De sector leert te weinig van fouten die worden gemaakt, heeft nauwelijks zelfreflectie en partijen leggen te makkelijk de schuld bij een ander. Dat stelt de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) naar aanleiding van een nieuw rapport.
De OVV deelt de flinke tik op de vingers uit naar aanleiding van het onderzoek dat hij deed naar het gedeeltelijk instorten van een parkeergarage van Eindhoven Airport. Hieruit bleek dat tijdens de bouw vloerplaten anders waren neergelegd dan de bedoeling was zonder dat er werd nagedacht over de gevolgen hiervan.
Complex
In Eindhoven was er grote onduidelijkheid over de verantwoordelijkheden. ,,Het ontbrak aan een centrale partij die zicht had op de risico’s van het gehele bouwproces. Uit de analyse blijkt dat in alle fasen van het bouwproces in Eindhoven de gezamenlijke aandacht voor veiligheid onvoldoende was", concludeert de OVV.
De raad ziet grote overeenkomsten met eerdere ongevallen die hij onderzocht. ,,Dit baart zorgen, schrijft hij. ,,Temeer nu de vangnetfunctie in de vorm van publiek toezicht (gemeente) steeds meer wegvalt als gevolg van de plannen om te komen tot privatisering van het bouwtoezicht. Tegelijkertijd heeft de sector nog niet getoond klaar te zijn voor die eigen verantwoordelijkheid voor veiligheid, wat de urgentie om de aanbevelingen uit dit rapport uit te voeren onderstreept."
Omdat de gezamenlijke risicobeheersing niet goed is geregeld, blijven risico’s en kwetsbaarheden onopgemerkt. Alle partijen samen overzien niet het grotere geheel en hierdoor worden de kansen op fouten groter.
De onderzoeksraad eist dat de veiligheid voortaan nu wel wordt geborgd. De veiligheid is gebaat bij een heldere verantwoordelijkheidsverdeling en coördinatie. Dit ziet de OVV als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van opdrachtgevers en opdrachtnemers.
Aanbesteding op prijs
Concurrentie is te vaak op basis van prijs in plaats van kwaliteit. Risico's worden onvoldoende doorgrond. Dit gaat ten koste van de kwaliteit en veiligheid. Wanneer de opdrachtgever veiligheid zwaarder laat meewegen in de aanbesteding, kan flinke veiligheidswinst geboekt worden. Zo stelt de OVV.
De Onderzoeksraad voor Veiligheid doet in het rapport meerdere aanbevelingen die moeten zorgen voor betere afspraken over veiligheid in de bouw.
Hij schrijft onder meer:
Werk gezamenlijk aan het opstellen van principes die veiligheid (constructieve veiligheid, omgevingsveiligheid en arbeidsveiligheid) in de bouw bevorderen, en werk deze principes uit in de Governance Code Veiligheid in de bouw. Zorg ervoor dat deze principes door opdrachtgevers en door opdrachtnemers op ondernemingsniveau en op projectniveau gedragen en uitgedragen worden. Denk aan het uitwerken van ten minste de volgende principes:
de borging van alle vormen van veiligheid binnen bouwprojecten;
het belang van het organiseren van professionele tegenspraak;
de principes van systemische risicobeheersing;
het maken van de overstap van een schuldcultuur naar een leercultuur;
de verankering van veiligheid in aanbestedingsprocedures.
En laat deelnemers nadrukkelijk verantwoording afleggen over de naleving ervan.
Op de website van de Onderzoeksraad voor Veiligheid staan alle aanbevelingen.
