Het levensecht ervaren van risico’s op de werkvloer (VR)
Met een VR-bril op kunnen mensen op een veilige manier gevaren op hun werkplek levensecht beleven. De speciale bril houdt de hersenen voor de gek. De virtuele wereld lijkt realiteit. Een gesimuleerde ontploffing doet hierdoor het bloed sneller stromen en de adem stokken. Een oefening lijkt hierdoor realistisch en dus effectiever. Ronald Eenkhoorn van Virtual Safety Training legt uit hoe.
Een BLEVE met een tankauto, een stofexplosie of een overvulincident met een opslagtank. Risico’s met een kleine kans dat ze voorkomen, maar als ze plaatsvinden is de impact enorm. Je wilt dat je medewerkers hierop voorbereid zijn, zodat ze indien nodig adequaat regeren. De beste manier om iets te leren is door het te ervaren, zegt een eeuwenoude wijsheid.
Lao Tse
If you tell me I will listen
If you wil show me I will see
If you let me experience I will learn
Maar veel risicosituaties zijn in de praktijk niet of slechts heel moeilijk na te bootsen. Virtual Reality (VR) benadert de werkelijkheid. Met Virtual Reality plaats je de medewerker in een vrijwel realistische kopie van de werkelijkheid. Hierin is elk denkbaar scenario mogelijk.
Binnen de lucht- en scheepvaart is het al langer gebruikelijk om medewerkers goed voor te bereiden op laagfrequente risico’s. Denk aan de vlucht- en scheepssimulatoren. Met hulp van deze simulatoren worden de medewerkers getraind in diverse omstandigheden en calamiteiten. Hierbij kan goed worden gemonitord of vaardigheden van deze mensen van voldoende niveau zijn.
Een goede piloot kenmerkt zich als hij in onverwachte omstandigheden juist weet te handelen. Zo is het in feite ook met operators in de industrie. Een goede operator is iemand die bij onverwachte situaties snel kan doorzien wat de oorzaken zijn en daarop adequaat handelt.
De beste wijze om dit te bewerkstelligen is door eindeloos, realistisch en veilig te oefenen met diverse omstandigheden. Door de huidige ontwikkeling van Virtual Reality is het technisch haalbaar en betaalbaar om onbeperkt te oefenen. Dit stelt je mensen in staat om adequaat te reageren op onverwachte situaties.
Extra voordelen
Naast de realistische simulatie van de werkelijkheid biedt Virtual Reality ook een aantal extra voordelen, zoals:
Monitoren van gedrag
Je kunt het gedrag van medewerkers observeren en de VR-omgeving biedt tevens de mogelijkheid om dit gedrag te meten. Waar kijken mensen naar? Welke zaken worden over het hoofd gezien? Welk dingen vallen juist iedereen op? Hoe reageert iemand onder druk?
Door ervaringen van verschillende personen in dezelfde situatie met elkaar te vergelijken kun je in beeld brengen wat de grootste gemene deler is. Dit stelt je in staat om je als groep te focussen op de onderwerpen die de meeste aandacht verdienen.
Efficiënte inzet van tijd
Medewerkers moeten nu één tot meerdere dagen per jaar op locatie getraind worden. Daarnaast is herhaling door het jaar heen cruciaal om hen scherp te houden. Indien je ervoor kiest om Virtual Reality in te zetten voor de herhalingstrainingen kun je deze trainingen ‘gewoon’ op kantoor doen. De hardware voor VR is op eenvoudige wijze te installeren op kantoor.
‘Echte’ reacties
Een groot aantal situaties kun je prima in een rollenspel met een acteur oefenen. Er zijn echter situaties waarbij dit niet mogelijk is. Ook zullen mensen anders reageren in een door een acteur gecontroleerde situatie. Met Virtual Reality lijken de risicosituaties zo echt, dat je de primaire reacties bij de mensen kunt uitlokken. Dit biedt een bijzonder inzicht in het gedrag en geeft haarfijn aan waar je specifiek op moet trainen.
Verhoging bewustwording
Een ander argument om Virtual Reality in te zetten, is dat deze techniek de bewustwording aanzienlijk verhoogt ten opzichte van klassieke leervormen, zoals tekst en 2D beelden. Door specifieke en realistische scenario’s te creëren en de kijker hier letterlijk in onder te dompelen, ontstaat een unieke en efficiënte leerervaring.
Je kunt een boodschap op veel verschillende manieren communiceren: in een brochure, film of presentatie. Maar dan ben je alleen maar aan het zenden. VR gaat een stap verder en zorgt ervoor dat medewerkers risico’s daadwerkelijk beleven.
Leren om de juiste handelingen uit te voeren
Virtual Reality biedt ook de mogelijkheid om te leren gaan met apparatuur waarbij het er nauw op aan komt hoe je bepaalde handelingen uitvoert. Het is mogelijk om machines op realistische wijze te animeren in een 3D-omgeving. Dit biedt de mogelijkheid om handelingen te oefenen en eventuele risico’s te simuleren zonder dat hiervoor de machine ‘echt’ beschikbaar hoeft te zijn. Op deze manier kunnen handelingen zo vaak geoefend worden dat deze automatismen worden.
Leer risico’s herkennen
Behalve het oefenen van specifieke risicosituaties biedt de virtuele oefenwereld ook de mogelijkheid om in een algemenere omgeving zoals een fabrieksvloer of industrieterrein bepaalde risico’s te herkennen.
Zien is geloven
De beste manier om mensen te overtuigen van de meerwaarde van Virtual Reality is door ze een VR-bril op te zetten. De uitdaging zit hem erin om een hele organisatie enthousiast te krijgen. ,,VR wordt vooral interessant zodra we kunnen trainen op situaties die niet vaak voorkomen, kostbaar zijn om echt na te bootsen, maar toch risicovol kunnen zijn", zegt iemand van Mammoet, het bedrijf dat is gespecialiseerd in het hijsen en transporteren van zware objecten.
"Nooit gedacht dat we de discussie omtrent veiligheid weer op tafel zouden krijgen tijdens de koffiepauze. Laat staan zo snel en zo laagdrempelig”, laat een HSE-manager van aardgasproducent NAM weten.
De NAM oefent met een speciale veiligheidstraining dat is ontwikkeld met behulp van 360° video, 2D video en fotomateriaal. Werknemers kunnen hiermee ongeacht hun locatie e-learning sessies doorlopen. De resultaten worden opgeslagen in een database zodat de NAM exact kan meten hoe hun werknemers scoren op bepaalde veiligheidsthema’s.
Een speciale app maakt het thema veiligheid hier op de werkvloer bespreekbaar. In groepsverband kunnen ze nu de ochtend aftrappen door gezamenlijk de app te doorlopen of een VR-bril op te zetten.
Hiermee wordt de groepsdiscussie rond veiligheid aangewakkerd. Wat zie jij en wat zie ik? Waarom zie jij dingen wel die ik niet zie? Niet alleen onder NAM-personeel is deze training in gebruik, maar ook onder zestig aannemers die werken aan de woningverbetering in het aardbevingsgebied in Groningen.
Goed voorbereid op risico’s met VR
Virtual Reality biedt een uitgelezen kans om het personeel goed voor te bereiden op gebeurtenissen die hopelijk nooit gaan plaatsvinden of die lastig in de ‘praktijk’ te leren omdat ze te gevaarlijk zijn om na te bootsen. En: mensen mogen fouten maken.
Als je in de werkelijkheid met systemen moet oefenen, wil je niet dat iemand op een verkeerde knop drukt, waardoor een dure machine beschadigd raakt of een grote explosie plaatsvindt. Dat risico loop je niet in de virtuele testwereld. Hier moet iedereen fouten maken om te leren.
