Wees buiten én binnen alert als het onweert

Wees bij binnen- en buitenwerk alert op onweer

Tijdens werkzaamheden is het belangrijk alert te zijn op onweer, zowel bij binnen- als buitenwerkzaamheden. Wanneer staak je je werkzaamheden en wanneer kun je weer verder tijdens onweer?

Het gevaar van onweer is niet te onderschatten. Jaarlijks zijn er in Nederland honderdduizenden blikseminslagen, waarbij gemiddeld vijf mensen direct worden getroffen. Het aantal slachtoffers door indirecte inslagen (inslagen in de nabijheid, op woningen) is groter, maar hoeveel dit er zijn, is niet bekend.

Er komt bij een bliksemontlading een ontzettend grote hoeveelheid elektriciteit vrij. Al is de kans om door de onweer getroffen te worden gering, de gevolgen zijn vaak zeer ernstig. Onweer kan allerlei verwondingen veroorzaken zoals verbranding, beschadiging van het centrale zenuwstelsel, verlamming van armen en benen, gehoor- en gezichtsstoornissen en in het ergste geval zelfs de dood, door verlamming van het ademhalingsstelsel of het hart.

Buiten werken tijdens onweer

In veel bedrijfstakken waar regelmatig buiten gewerkt wordt, is het gebruikelijk om op de zintuigen van mensen te vertrouwen als het onweert.

Vuistregel:

Zodra er minder dan tien seconden tussen de bliksemflits en het geluid van de donder zit, is het zaak te gaan schuilen. Het onweer is dan dichter dan drie kilometer genaderd. Dit wordt in de praktijk gezien als de minimumafstand. Wanneer er vijftien minuten geen bliksemflitsen gezien zijn, kan het werk weer hervat worden.

Een aantal belangrijke aspecten moet daarbij in het achterhoofd gehouden worden:

De plaats en het moment van een blikseminslag zijn nooit precies te bepalen.
Houd rekening met de tijd die nodig is om jezelf in veiligheid te brengen.
Zorg ervoor dat je niet in de buurt bent van hekken, bouwliften, steigers, lichtmasten en andere voorwerpen van metaal.
Als je bent overvallen in het veld: ga gehurkt zitten (liefst in een greppel) en blijf uit de buurt van bomen (nooit gaan liggen!).
Tijdens onweer zit je binnen veiliger dan buiten.
Ook in een auto/cabine is het veilig. Houd wel ramen, deuren en dak gesloten.
Onder lawaaiige omstandigheden wordt onweer vaak niet gehoord. Gehoorbeschermingsmiddelen schermen af tegen laagfrequent geluid. Het gerommel van de donder heeft ditzelfde lage frequentiegebied en wordt dus tegengehouden.

Binnenwerkzaamheden tijdens onweer

Zodra het onweer binnen de grenzen die hiervoor zijn beschreven komt, moeten de volgende regels in acht genomen worden:

Werkzaamheden aan metalen geleidende delen (gas-, elektriciteits-, water- en cv-leiding, luchtbehandelingskanalen, staalconstructies, enzovoort) moeten worden gestaakt. Blijf ook uit de buurt van deze objecten!
Ga niet voor het open raam staan.

Het probleem met binnenwerkzaamheden is dat mensen onweer niet horen of zien naderen. Het maken van goede afspraken met medewerkers en collega’s die zicht hebben op het weer buiten, kan van levensbelang zijn.

Automatische waarschuwing bij onweer

Er bestaan systemen waarbij mensen automatisch gewaarschuwd kunnen worden voor onweer.

Het meest geavanceerde onweerswaarschuwingssysteem detecteert continu of er onweer(sbuien) actief zijn en is in staat de impact en koers van onweer(sbuien) inzichtelijk te maken. Hiermee is het ook in staat om locaties te bewaken en alarmeringen af te geven: van evenemententerreinen tot projectlocaties en windmolenparken.

Rondom elke locatie worden minimaal twee zones aangelegd: een waarschuwings- en een alarmzone. Zodra onweer een zone in- of uitgaat, geeft het systeem automatisch een bericht af per sms of mail.

Dit stelt personen en organisaties in staat om tijdig voorzorgsmaatregelen te nemen of om noodplannen- en scenario’s (wel of niet) in werking te stellen.